بافت ها به صورت اشکال طبیعی و نیز اشکال ساخته دست بشر در همه جا وجود دارند و در ثبت عکس هایی چشمگیر و زیبا فرصت فوق العاده ای را برای عکاس مهیا می کنند. اما چگونه به بهترین شکل بافت را در عکسهای مان به کار ببریم؟
در این مقاله نکات گوناگونی را برای درک بهتر عنصر بافت را در میان عناصر بصری و هنرهای تجسمی و استفاده از آن در ترکیب بندی عکس اشاره می کنیم.
۱- بافت چیست؟
به طور کلی صورت و سطح هر شکل یا شئی دارای ظاهری ویژه است که درک آن از طریق لمس کردن و احساس بصری امکان پذیر است که به نتیجه آن درک ” بافت ” می گویند.
در هنرهای تجسمی درک و احساس بافت های گوناگون از نظر نرمی، خشنی، سردی، سکون و هموار یا ناهموار بودن معمولاً با دیدن و به صورت بصری اتفاق می افتد و به دو صورت ترسیمی و تصویری پدید می آید.
بافت های ترسیمی: از تغییرتراکم، تکرار و ترکیب خطها و ترکیبهای مختلف تیره- روشنی و لکههای رنگ (مانند نقاشی) بوجود می آید.
بافت های تصویری: این بافت ها معمولاً از اشکال و اشیای طبیعت به صورت واقع نما ساخته و پرداخته می شوند و ممکن است با دیدن آنها احساسی را که از طریق حس لامسه تجربه کرده ایم به ما منتقل کنند.
در عکاسی، بافت ها از اشکال و رنگ ها و اشیای اطراف ما می توانند به سادگی و طبق الگویی منظم یا نامنظم در عکس تکرار شوند.
استفاده از بافت، روش مناسبی برای یک ترکیب بندی خوب در عکس است و اگر به طور مؤثر مورد استفاده قرار گیرد، یک عکس معمولی را به عکسی زیبا و چشمگیر تبدیل می کند. بافت ها همه جا، در محیط های طبیعی و مصنوعی، در اطرافمان هستند.
یک عکاس ابتدا باید بافت را پیدا کند و سپس از آن برای بهبود کارش استفاده کند.
۲- چرا بافت در ترکیب و ارزش بصری یک عکس مفید است؟
بافت ها به طور نا محدود در اطرافمان حضور دارند.
نمی توان گفت چه بافتی خوب و کدام ناکارآمد است و بنابراین مزیت شان بنا بر سلیقه شخصی شما به عنوان یک بیننده است. مثلا یک بافت می تواند یک ساختار قوی، یک زمینه ی کاملا مشخص، تکرار چشمگیر عناصر، یا رنگی باشد که به عکس جان می بخشد.
استفاده از بافت ارزش کارتان را در تصویر افزایش می دهد.
بافت نگاه عکاسانه را در شما تقویت می کند و درک ما را از ارتباط میان اشکال، رنگ ها و خطوط در تمام زوایای عکاسی افزایش می دهد. برای افزایش بافت در عکس به هیچ تجهیزات خاصی نیاز ندارید، تنها یک نگاه آموزش دیده و کسب دیدگاه برای استفاده از بافت در عکس کافی است.
۳- انواع بافت را در کجا می توان پیدا کرد؟
خیلی سخت است که بگویم انواع بافت ها را در کجا پیدا می شود؟ زیرا بافت در هر زمان و موقعیتی وجود دارد.
فقط باید در زندگی روزمره به اطرافمان توجه کنیم و حتما یک دوربین همراهمان باشد. برای این تجربه نزدیک ترین محل یا موقعیت را برای خود انتخاب و امتحان کنید. من تضمین می کنم که نمونه های خوبی از بافت را پیدا خواهید کرد.
نکته مهم زاویه ای است که عکسبرداری می کتید. در مقیاس کوچک به اندازه ی کافی به بافت نزدیک شوید تا تمام جزییات را ثبت کنید. اما اغلب بافت ها در مقیاس بزرگ پدیدار می شود و بهترین زاویه برای عکاسی آنها، زاویه ی بالا یا قائم است، پس اگر در توانتان است به ارتفاع بروید و از دید یک پرنده به آن نگاه کنید.
۴- بافت منظم
برخی بافت های مناسب برای عکاسی، اشکال، خطوط و رنگ هایی هستند که آرایشی منظم دارند.
یک کادر بسته از خطوط روشن یا یک آرایش منظم هندسی، عکسی زیبا و چشمگیر خواهد شد. نظم قرار گیری عناصر به عکس چنین جذابیتی می بخشد.
بافت مکرر معمولا قبل از مداخله ی عکاس خودش را نشان می دهد. لازم نیست بافت را در عکس خلق کنید بلکه بافت موجود را بیابید و با استفاده از زاویه ی مناسب و خطوط، عکستان را ثبت کنید.
۵- بافت نا منظم
گاهی تصور می کنیم بافت حتما باید از خطوط صاف تشکیل شود تا مشخص شود اما این درست نیست!
در درجه اول بافت در طبیعت به صورت نامنظم دیده می شود و بر خلاف بافت منظم، عکاس باید بافت را با مجموعه ای از خود عناصر خلق کند.
منظورم این نیست که اشیا را برای ایجاد یک بافت مشخص جابه جا کنید، بلکه با استفاده از نگاه عکاسانه و زوایای مختلف، بافت را با توجه به شرایط موجود بیابید. این جنبه ی خلاقانه، عکاسی از بافت نا منظم را نسبت به بافت منظم خیلی دشوارتر ساخته است اما به عکاس آزادی عمل می دهد تا بافت مورد نظرش را از هرآنچه که می بیند خلق کند.
۶- بافت های پنهان در طبیعت را بیابیم!
در طبیعت محدوده ی بی پایانی از هر بافت موجود است. شکل ساده ی قرارگیری سنگ ها، خطوط درختان یا رگبرگ ها همگی به سادگی قابل عکاسی هستند. حتما هم در مقیاس بزرگ و هم در مقیاس کوچک جست و جو کنید. اغلب جزئیات موجود در عناصر طبیعی بافت های جذابی را خلق می کنند و ماسه سنگ های بزرگ با انواع لایه ها و رنگ های رسوبی موضوع خوبی برای عکاسی با این عنوان هستند.
۷- نگاه را در کشف بافت های مصنوعی تربیت کنیم!
حالا که دیگر بافت های منصوعی را شناختیم بایستی سعی کنیم تا نگاه مان را در یافتن اینگونه بافتها تربیت کنیم. بافت های مصنوعی را به واسطه همین اصول می توان در عکاسی از بافت ها یافت و از آنها در پیراییدن عکس و اثرمان استفاده کنیم.
جزئیات موجود در آجرکاری و یا سنگ فرش ها فرصت مناسبی برای عکاسی از بافت هستند، اما هنگامی که از بالای یک آسمان خراش به شهری شلوغ نگاه می کنید نیز بافت های جالبی پیدا می کنید.
ساختمان ها محل مناسبی برای شروع هستند و خیلی از عکاسان معماری از بافت استفاده کرده اند زیرا اغلب ساختمان ها مجموعه ای از سازه های منظم یا بافتی از پنجره ها دارند.
ماشین ها و یا حتی مردم نیز می توانند موضوع های عکاسی از بافت باشند، مخصوصا هنگامی که به طور منظم در صف هایی منظم قرار داشته باشند یا زمانیکه دور هم جمع می شوند.
با این حال عکاسی مورد علاقه ی من از بافت های مصنوعی از زاویه ی دید پرنده است. مثلا هنگامی که از بالا به یک کافه یا یک سقف نگاه می کنم . پس اگر می توانید به ارتفاع بروید و محیط خود را از منظر دید یک پرنده ببینید و نگاه تان را در یافتن بافت های منظم تربیت کنید.
۸- به اصول ترکیب بندی در بافت توجه کنیم.
هنگام استفاده از بافت، با دقت به اصول ترکیب بندی توجه کنید تا تاثیر عکس تان را به حداکثر ممکن برسانید.
نخستین نکته ی مهم این است که تمامی سطح کادرتان را با سطوحی از بافت پر کنید تا تاثیر و زیبایی عکستان را افزایش دهید زیرا در این صورت – اغلب – هیچ عنصر اضافی در عکس وجود نخواهد داشت.
همچنین باید زوایای مختلفی را برای عکاسی از بافت مورد نظرتان امتحان کنید.
از برخی اشکال و خطوط باید مستقیم عکس گرفت، با ساختاری منظم، در حالیکه برخی از بافت های مرتبط از زاویه ی خلاقانه تر بهتر به نظر می رسند و نمود پیدا می کنند.
در اطراف و محیط خود بچرخید و چشم بیاندازید و انواع زوایا را به چشم جوینده ببینید تا بهترین را انتخاب کنید.
آخرین جنبه ی مهم این نکته، ترکیب بافت با فضای داخل کادر است. می توان با استفاده از رنگ ساده یا فضای طبیعی و یا طیفی ساده از یکی از رنگها در زمینه، سطح بافت را در میان عناصر کادر تعریف کرد و تاکید بیشتری بر بافت کرد.
۹- به اصل تفکیک بافت پایبند باشیم
پس از اینکه در یافتن بافت های منظم و نامنظم مهارت کسب کردید، بحث تفکیک بافت را هم امتحان کنید.
مسئله تفکیک بافت یعنی بافت را با عنصری خلاف قاعده در کادر عکس ترکیب کنید تا بر جذابیتش هر چه بیش و بیشتر بیافزایید، مثلا کادری از ردیف مدادهای قرمز را تصور کنید که در جایی از آن یک مداد آبی وجود داشته باشد.
چنین موقعیتی را به سادگی می توان ایجاد کرد اما یافتنش در طبیعت در نخستین گام ها شاید خیلی ساده و راحت نباشد.
اگر به درستی از این موضوع استفاده کنید، مخصوصا اگر یک عنصر انسانی در کادر حضور داشته باشد، عکسی بسیار زیبا خلق خواهید کرد، پس اگر چنین کادری را خارج از خانه دیدید با دوربینی که همیشه همراه دارید بلافاصله عکس بگیرید.
۱۰- بافت و اصل خلاقیت را توام کنید
مثل همیشه اصول اولیه را به خوبی فرا بگیرید و سپس از خلاقیت تان در بکارگیری این اصول استفاده کنید.
هرگز نمی توانید پیش بینی کنید که کی و کجا بافتی را می بینید! پس همیشه، در اطراف محیط زندگی و یا داخل شهر، دوربین تان را همراه داشته باشید و به دقت به اطراف نگاه کنید!
حتما از زوایای مختلف، نور و تنوع ترکیب بندی استفاده کنید و اگر در حین یافت و پرداخت و مرحله برخورد با موضوع به قدر لازم و کافی جسارت دارید فراموش نکنید که بافت های مختلف را با هم در یک کادر ترکیب کنید.
منبع: chiilick